Giới thiệu khái quát huyện Vân Canh

Vân Canh là một huyện miền núi, nằm ở phía tây nam của tỉnh Tỉnh Bình Định, cách thành phố Quy Nhơn khoảng chừng 30 km, dựa sống lưng vào những khối đá núi kết tinh đồ sộ của cao nguyên Gia Lai – KonTum .
Với diện tích quy hoạnh đất tự nhiên 79.797 ha, Vân Canh hiện có 6 xã và 1 thị xã ; trong đó có 3 xã đặc biệt quan trọng khó khăn vất vả là Canh Hòa, Canh Hiệp, Canh Liên và 2 xã nghèo của tỉnh là Canh Hiển và Canh Thuận .

Vân Canh có vị trí địa lý đặc biệt thuận lợi. Nam giáp huyện Đồng Xuân (Phú Yên), bắc giáp hai huyện An Nhơn và Tây Sơn, tây giáp huyện Kông Chơro (Gia Lai), và phía đông là huyện Tuy Phước và thành phố Quy Nhơn. Do vậy, Vân Canh cùng với Vĩnh Thạnh, tựa như một hành lang lớn giữa bắc Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung Bộ án ngữ đèo An Khê.

Vân Canh cách không xa Quốc lộ 1A, gần ga Diêu Trì. Từ Vân Canh, xuống Cảng Quy Nhơn, hoặc ngược lên đường 19, đến vùng đất Tây Nguyên đều rất thuận tiện. Đặc biệt, từ thị xã Diêu Trì ( huyện Tuy Phước ) lên Vân Canh hoàn toàn có thể đi thẳng tới tỉnh Phú Yên. Hàng hóa từ Vân Canh ra Bắc, vào Nam, hay ngược lên Tây Nguyên đều thuận tiện và ngược lại .
Sông Hà Thanh dài 48 km, cùng với những ngọn núi : hòn Ông, hòn Bà, hòn Chuông, hòn Nắm … và những con suối nhỏ chảy quanh co, vừa tạo cho Vân Canh cảnh sắc đẹp, có nét hùng vĩ và thơ mộng riêng ; đồng thời, cũng chia khu vực này thành ba thung lũng nhỏ : nằm giữa có sông Hà Thanh là vùng đất cày trong tâm niệm của đồng bào Chăm H’roi ; phía đông có suối Đá Lót, Đá Lộc xã Canh Giao nhiều dầu rái ; phía tây là vùng An Tượng với sông An Trường, suối Khe Cành, suối Lao … Các làng canh tác dọc theo những thung lũng với những vùng : vùng ruộng nước ở An Tượng, đất rừng nà thổ ở vùng đất cày và vùng rừng dầu rái ở vùng Canh Giao .
Đặc biệt, núi Ông và núi Bà với độ cao hơn 1.000 m không chỉ là góp vào cảnh sắc Vân Canh một dáng vóc hùng vĩ, nên thơ mà thật sự đã đi vào tâm thức đồng bào với một kho chuyện kể thấm đẫm triết lý và xen kẽ lịch sử dân tộc, lịch sử một thời .
Trong công cuộc thay đổi, Vân Canh có những chuyển biến tích cực trong tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội. Nền kinh tế tài chính của huyện liên tục tăng trưởng và tăng trưởng ; sản xuất nông nghiệp được mùa ; công nghiệp, thương mại – dịch vụ liên tục có bước tăng trưởng khá ; những hoạt động giải trí trên nghành văn hoá xã hội liên tục có văn minh ; công tác làm việc xử lý khiếu nại, tố cáo được tập trung chuyên sâu chỉ huy ; quốc phòng, bảo mật an ninh được giữ vững, trật tự bảo đảm an toàn xã hội được tăng cường. Đời sống nhân dân từng bước được cải tổ. Hệ thống quản trị hành chính nhà nước từng bước được kiến thiết xây dựng vững mạnh, cung ứng tốt những nhu yếu của tổ chức triển khai và nhân dân .

Danh Thắng 

SUỐI MỘT

Cách ga Vân Canh chừng hơn 3 km, nằm dưới chân núi Hòn Bà thuộc địa phận làng Đăkđâm – Thị trấn Vân Canh là Suối Một, thuộc hạ lưu Suối Phường, nơi có nhiều cảnh đẹp đang lôi cuốn khách thập phương đến thăm quan .
Thiên nhiên kiến thiết bởi đá, nước và cây rừng tạo ra sự vẻ đẹp tự nhiên cho Suối Một. Không ít người chú ý quan tâm đến nơi này thường đến đây thư giãn giải trí, nghỉ ngơi. Cho đến nay suối Một vẫn nguyên hình, nguyên dạng cảnh vạn vật thiên nhiên, chưa hề có sự tôn tạo từ bàn tay con người, cho nên vì thế nó là nguồn cảm hứng cho những ai thích về nguồn, thân mật với vạn vật thiên nhiên hoang dã. Đến với Suối Một, ngồi bên dòng nước róc rách chảy, thả hồn theo muôn điệu chim ca hoà với tiếng suối reo thành một bản giao hưởng tràn trề khoảng trống, bạn sẽ cảm nhận được nét đẹp phóng khoáng, thi vị và đầy mê hoặc của miền rừng Vân Canh. Lần theo những bậc đá xếp chìm, xếp nổi, giật mình mở ra trước mắt bạn những hồ nước rộng 30 – 40 mét vuông, phía trên là những thác nước dựng đứng tung bọt trắng xoá, có sẵn những cầu tuột và vách đá phẳng nghiêng xuôi về hồ … đủ cho cuộc tắm mát đầy thoả thích. Suốt cuộc hành trình dài trên dòng suối mát, bạn còn phát hiện nhiều hang đá tạo bỡi những tảng đá lớn với thế chênh vênh nhô ra từ sườn núi, những “ cối đá ” tự nhiên, lõm tròn đều tạo bởi nước xoáy đổ trên mặt đá thời hạn, nhiều loài tầm gửi xuề xòa buông mình lả lơi đùa với gió, hàng chục loài phong lan rừng lơ lửng đu bám trên thân cây, vách đá đua nhau khoe những sắc màu thanh nhã …
Ngược lên là Suối Hai, Suối Ba, … nối nhau, có nhiều vẻ đẹp riêng không kém phần mê hoặc, ngại nỗi đường lên không tiện lắm .

Suối Một đã có từ lâu đời, nhưng mới thu hút khách về được những năm gần đây, vào dịp hè hay lễ tết, Suối Một càng thêm nhộn nhịp đông vui hơn.

Chỉ một ngày nghỉ thôi, về với miền núi Vân Canh, đi chơi Suối Một, chiêm ngưỡng và thưởng thức mùi vị rượu cần cùng nguồn đặc sản nổi tiếng chim xanh, chim ngói thì cũng mê hoặc lắm đấy .

ĐỒI ĐÁ HUÊ

Đá Huê là một khu đồi nằm độc lập ở Làng Hòn Mẻ xã Canh thuận, cạnh bên Quốc lộ 19C, cách lề đường 10 m, cách đường tàu Bắc – Nam 20 m, ngọn đồi có chiều dài khoảng chừng 50 m, chiều rộng 30 m, cao 63 m so với mực nước biển, với diện tích quy hoạnh 1.500 mét vuông. Trên đồi đá hoa cương nằm chồng chất lên nhau, trên đỉnh là mỏm đá trắng ngã vàng sọc xen lẫn với cây rừng tự nhiên. Mặt phía Tây giáp với đường Quốc lộ là những tản đá bao quanh che chắn, độ cao của lớp đá này khoảng chừng 10 m, phía đông là những triền đồi chạy giáp với sông Hà Thanh .
Cách Đồi Đá Huê về phía Nam 1 km là nơi diễn ra trận đánh đoàn tàu quân sự chiến lược của địch năm 1961 của lực lượng vũ trang huyện và bộ đội nòng cốt. Trận đánh này bộ phận chỉ huy đóng tại phía Tây – Nam Đồi Đá Huê. Đúng 16 giờ ngày 06/10/1961 ta xuất quân, chỉ đánh tại phía Tây – Nam Đồi Đá Huê, còn lực lượng chủ công bố trí phía Tây đường tàu. Một bộ phận chặn đánh quân tiếp viện từ Vân Canh vào, cách Đồi Đá Huê 1 km. Lực lượng nòng cốt của ta được sắp xếp ở phía Tây đường tàu dùng dây giật đường ray lật đổ đoàn tàu của địch lúc 23 giờ 30 phút, Bộ đội ta nổ súng nhanh gọn sở hữu đoàn tàu quân sự chiến lược gồm 23 toa chở vũ khí, phương tiện đi lại cuộc chiến tranh và binh lính từ Hồ Chí Minh ra tăng viện mặt trận Quân khu V. Sau 3 giờ chiến đấu ta tàn phá 117 tên, bắt 10 tên, tàn phá 01 đầu máy, 03 toa tàu cùng nhiều quân trang, quân dụng. Ngay hôm sau ( 07/10 ) địch cho 1 tiểu đoàn gồm 300 tên có phi cơ yểm trợ, chúng càng quét những xã Canh Sơn ( Canh Thuận ), Canh Lãnh, Canh Thành ( Canh Hòa ) tàn phá gia tài và hoa màu của nhân dân suốt 3 ngày liền mới rút quân .
Chiến thắng Đá Huê biểu lộ sự phối hợp ngặt nghèo giữa lực lượng vũ trang huyện Vân Canh và bộ đội nòng cốt tỉnh nhằm mục đích tàn phá một lực lượng lớn, gây cho địch sợ hãi, xê dịch. Chiến thắng Đá Huê góp thêm phần làm thất bại “ cuộc chiến tranh đặc biệt quan trọng ” của Mỹ. Nhưng với thực chất phản động, bọn Mỹ Diệm vẫn ráo riết liên tục triển khai kế hoạch “ ấp chiến lược ” nhằm mục đích dồn dân lập ấp, chia cắt nhân dân với cách mạng .
Ngày 27/01/1973 Hiệp định Pari ký kết, chấm hết hoàn thoàn sự hiện hữu của quân đội Mỹ và chư hầu tại miền Nam Nước Ta. Nhưng bọn xâm lược vẫn liên tục thực thi kế hoạch “ Việt Nam hóa cuộc chiến tranh ” sử dụng chính quyền sở tại tay sai Nguyễn Văn Thiệu tìm mọi cách phá hoại Hiệp định Pari ngay từ khi ký kết .
Tại Vân Canh chúng tăng cường quân đội và cỗ máy kèm kẹp, liên tục mở nhiều đợt càn quét, giành dân lấn đất. Chiến thắng Đá Huê năm 1973 biểu lộ lòng quyết tâm đánh địch của quân và nhân dân Vân Canh dưới sự chỉ huy của Đảng, của Mặt trận dân tộc giải phóng và cơ quan chính phủ cách mạng lâm thời Công hòa miền Nam Nước Ta, buộc địch phải rút về tử thủ tại chi khu Q. lỵ, chấp hành mệnh lệnh tổng tiến công, tông khởi nghĩa giải phóng toàn tỉnh ngày 31/3/1975, huyện Vân Canh cũng hàng loạt giải phóng khỏi ách thống trị, đàn áp của Mỹ ngụy .
Trải qua 21 năm chống Mỹ cứu nước, Đảng bộ và nhân dân huyện Vân Canh đã vượt qua sự khó khăn đầy quyết tử, thử thách trong từng chặn đường lịch sử vẻ vang, đồng lòng, quyết tâm đánh đuổi Mỹ ngụy tiến lên giành thắng lợi sau cuối .
Đồi Đá Huê đã vật chứng nhiều chiến công oai hùng của những dân tộc huyện Vân Canh trong suốt chặn đường kháng chiến chống Mỹ cứu nước từ những năm 1954 – 1975. Một di tích lịch sử đặc biệt quan trọng chất chứa toàn những tình cảm thân thương của những chiến sỹ tiền bối vì Đảng vì dân, bất chấp sự quyết tử gian nan, quyết chiến đấu đến hơi thở ở đầu cuối để giành độc lập, tự do cho dân tộc. Chúng ta thế hệ ngày hôm nay những người có nghĩa vụ và trách nhiệm với tiền nhân cần phải gìn giữ, bảo vệ di tích lịch sử này bộc lộ lòng biết ơn thâm thúy những anh hùng liệt sĩ đã lao vào vì nước, đồng thời góp thêm phần bảo vệ vững chãi và tăng cường công tác làm việc giáo dục truyền thống lịch sử cho những thế hệ tương lai, luôn đoàn kết yêu thương con người và đời sống, thiết kế xây dựng thành công xuất sắc tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, làm cho quê nhà, quốc gia ta ngày càng giàu đẹp như sinh thời Bác Hồ kính yêu của tất cả chúng ta đã từng mong ước .

Đồi Đá Huê được UBND tỉnh Bình Định xếp hạng di tích lịch sử vào ngày 09/11/2012 theo quyết định số 619/QĐ-UBND về việc xếp hạng di tích cấp tỉnh: Di tích lịch sử Đồi Đá Huê, thuộc xã Canh Thuận, huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định.

Đây là niềm tự hào lớn lao của Đảng bộ, chính quyền sở tại, dân và quân huyện nhà về truyền thống lịch sử đấu tranh kiên cường gan góc trong sự nghiệp bảo vệ tổ quốc, giành lấy độc lập, tự do cho quê nhà, quốc gia, đồng thời là niềm vinh dự cao quý, được Ủy Ban Nhân Dân tỉnh công nhận, xếp hạng di tích lịch sử góp thêm phần thiết thực có hiệu suất cao trong việc giáo dục truyền thống cuội nguồn cho những thế hệ ngày hôm nay và tương lai. / .

Source: https://datxuyenviet.vn
Category: Kiến Thức Bất Động Sản